Cùng Taishi tìm hiểu thẻ ngoại kiều và tư cách lưu trú tại Nhật

Thẻ ngoại kiều là gì?

Thẻ ngoại kiều là thẻ mà đi bất cứ đâu bạn cũng phải mang theo người, kể cả bạn chỉ ra ngoài mua đồ một chút. Hiệu lực của thẻ ngoại kiều chính là hiệu lực mà Visa bạn nhận được khi xin tư cách lưu trú tại nhật. Nghe có vẻ hơi phiền phức nhưng bạn buộc phải làm như thế. Bởi vì đây là thủ tục không thể thiếu để bạn có thể bắt đầu cuộc sống du học của bạn tại Nhật Bản.

Nhật bản đã thay đổi Hệ thống quản lý cư trú mới thay thế hệ thống đăng ký ngoại kiều từ tháng 7/2012. Thẻ mới được cập nhật trong hệ thống, các chi tiết thân nhân của người mang thẻ: ảnh, tên, quốc tịch hay nguồn gốc hoặc khu vực, ngày tháng năm sinh, giới tính, tình trạng cư trú, thời gian lưu trú và giấy phép làm việc.

Thẻ cư trú này được cấp cho người kết hôn với công dân Nhật Bản, người nước ngoài có nguồn gốc Nhật Bản, nhân viên công ty, tu nghiệp sinh, sinh viên và những người thường trú, không áp dụng đối với khách du lịch hoặc cư trú ngắn hạn.

Khi tới Nhật Bản để sinh sống và học tập bạn sẽ được cấp thẻ ngoại kiều.

Khi nào bạn sẽ có thẻ ngoại kiều và ở đâu?

Khi nhập cảnh lần đầu vào Nhật bản, bạn sẽ được cấp cho thẻ ngoại kiều, thẻ lưu trú tại phòng quản lý xuất nhập cảnh của Nhật ở sân bay. Trong vòng 14 ngày bạn phải lên văn phòng hành chính nơi bạn cư trú đăng ký tạm trú (trong tiếng Nhật gọi là Shiyakusho hoặc Kuyakusho), và lúc này họ sẽ ghi địa chỉ nơi cư trú của bạn lên trên thẻ ngoại kiều. Nếu từ chối không nhận thẻ lưu trú thì sẽ bị phạt tù dưới 1 năm + 200,000 yên (phạt tù = trục xuất về nước).

Nghĩa vụ mang theo thẻ ngoại kiều.

Khi đi ra ngoài, bạn buộc phải mang theo thẻ ngoại kiều. Bạn có nghĩa vụ phải cho cảnh sát xem thẻ ngoại kiều khi được yêu cầu. Nếu bạn từ chối không cho cảnh sát xem thẻ ngoại kiều thì sẽ bị phạt tù dưới 1 năm + 200,000 yên (phạt tù = trục xuất về nước). Trường hợp bạn quên không mang thì sẽ bị phạt 200,000 yên.

Khi thay đổi chỗ ở, thời gian lưu trú và tư cách lưu trú.

Đăng ký thay đổi ( trong vòng 14 ngày từ khi có thay đổi)

Khi bạn thay đổi chỗ ở, thời gian và tư cách lưu trú thì bạn buộc phải đến cơ quan hành chính địa phương để đăng ký thay đổi nội dung thẻ ngoại kiều trong vòng 14 ngày. Sau khi điền vào đơn xin thay đổi bạn nộp nó cùng với thẻ ngoại kiều cho văn phòng cơ quan hành chính địa phương. Trường hợp bạn thay đổi nội dung lưu trú thì bạn phải nộp kèm cả hộ chiếu. Trường hợp bạn chuyển chỗ ở thì bạn phải làm đơn xin thay đổi ở cơ quan hành chính tại chỗ ở mới của bạn. Bạn không cần phải về lại cơ quan hành chính tại chỗ ở cũ. Khi bạn đến phòng quản lý nhập cảnh địa phương để làm thủ tục gia hạn hay thay đổi tư cách tư cách lưu trú thì bạn sẽ được cấp thẻ cư trú và giấy phép cư trú cùng một lúc. 

Nếu quên không gia hạn hay đăng ký thông tin thay đổi thẻ lưu trú sau 90 ngày thì sẽ bị phạt tù dưới 1 năm + 200,000 yên (phạt tù = trục xuất về nước).

Thẻ ngoại kiều hết hiệu lực khi nào?

Khi thời hạn Visa của bạn hết hiệu lực, thì thẻ ngoại kiều lúc đó cũng sẽ bị hết hiệu lực, nếu lúc đó bạn vẫn còn cư trú ở Nhật thì bạn sẽ phạm luật cư trú bất hợp pháp của Nhật. Khi bạn hết thời hạn Visa và về nước thì thẻ ngoại kiều của bạn sẽ bị hải quan sân bay bấm lỗ. Lúc này thẻ ngoại kiều của bạn hoàn toàn không còn giá trị sử dụng.

Khi nào thì phải xin thẻ ngoại kiều mới?

Khi thời hạn Visa của bạn sắp hết hiệu lực, trong trường hợp bạn không muốn ở Nhật nữa thì bạn không cần phải làm gì cứ về nước trong thời gian Visa còn hiệu lực. Nhưng nếu bạn muốn tiếp tục ở lại Nhật thì lúc đó trước khi thời hạn Visa cũ hết trong vòng 90 ngày bạn phải nộp hồ sơ xin lại tư cách lưu trú mới. Đối với các bạn du học sinh thì khi xin gia hạn Visa các bạn phải nộp các giấy tờ mà cục xuất nhập cảnh yêu cầu.

Trường hợp làm mất thẻ ngoại kiều.

Thẻ ngoại kiều giống như chứng minh thư nhân dân của Việt Nam. Bạn phải giữ gìn cẩn thận để không làm mất. Tuy nhiên, ngày nào cũng mang theo thẻ bên mình sẽ khó tránh khỏi việc làm rơi, để quên hoặc bị mất cắp...Trong trường hợp đó bạn phải nhanh chóng làm các thủ tục xin cấp lại thẻ càng sớm càng tốt.

Khi bị mất thẻ ngoại kiều bạn phải xin cấp lại trong thời gian sớm nhất.

Đầu tiên, khi mất thẻ ngoại kiều bạn ra đồn cảnh sát (koban) gần nhà nhất khai báo mất đồ ( Không chỉ thẻ ngoại kiều mà khi bạn bị mất bất cứ thứ gì ví dụ như hộ chiếu, ví, tài sản...thì cũng làm tương tự) Bạn phải trực tiếp đến thẳng đồn cảnh sát và xin mẫu đơn báo mất để điền vào chứ không được chỉ thông báo qua điện thoại. Họ sẽ cho 1 mã số hồ sơ tìm đồ cho bạn. Sau khoảng 2, 3 ngày không thấy họ liên lạc lại tìm được đồ thì bạn lên cục xuất nhập cảnh gần nhất (nyukan) khai 1 tờ xin cấp lại thẻ ngoại kiều. Nhớ chụp ảnh thẻ 4.5cm X 4.5cm. Để họ scan và lấy ảnh đó làm thẻ. Nếu có ảnh của thẻ cũ thì khi lên khai báo sẽ rất nhanh và tiện. Chỉ khoảng 30p sau là nhận được thẻ mới. Khi đi cũng phải nhớ mã số hồ sơ khai báo ở koban và đưa cho nhân viên trên nyukan.

Tái nhập cảnh vào Nhật bản.

Cho đến nay, mỗi lần người nước ngoài về nước tạm thời hoặc đi công tác ở nước ngoài là phải làm giấy phép tái nhập cảnh. Chi phí xin phép tái nhập cảnh 1 lần là 3000 yên và nhiều lần là 6000 yên. Theo quy định này người nước ngoài rời khỏi Nhât Bản họ chỉ cần nói cho nhân viên cục quản lý xuất nhập cảnh biết là họ sẽ quay lại trong vòng 1 năm và chỉ cần trình hộ chiếu và thẻ lưu trú là được. Nhưng khi về nước lâu dài và rời khỏi Nhật hơn 1 năm thì lúc đó vẫn phải xin phép tái nhập cảnh.   

Hi vọng sau bài viết của du học Taishi giúp các bạn sẽ hiểu được tầm quan trọng của thẻ ngoại kiều và các bước cần thiết khi làm thủ tục xin cấp lại thẻ ngoại kiều mới.